Simon Baetens | Etcetera

Simon Baetens

Simon Baetens is co-coördinator van de redactie van Etcetera. Hij werkt als theatermaker, dramaturg, performer en recensent. Hij werkte samen met o.a. Lisa Vereertbrugghen, Thomas Verstraeten, Micha Goldberg & Rosie Sommers en Pablo Lilienfeld & Federico Vladimir. In 2024 maakte hij de voorstelling I’m Not Done.

Schaamteloze onechtheid

In 2024 maakte Simon Baetens de voorstelling I’m Not Done, waarin hij een constant transformerend personage opvoert. Een halfjaar na de première blikt hij terug op het creatieproces, en belicht hij de strategieën die hij ontdekte om met fictie en verbeelding te spelen. Hoe verhoudt fictie zich tot de onvermijdelijke vraag naar authenticiteit? Kun je, als grotesk personage in een flagrant onechte ruimte, oprecht connecteren met een publiek?

Jaha Koo – Haribo Kimchi

Onbevredigend watertanden

Doorgaans hoop je als toeschouwer vooral dat je niet op het podium wordt geroepen. Maar bij Haribo Kimchi van Jaha Koo word je haast jaloers op de twee uitverkorenen die mogen plaatsnemen in het eetkraampje op scène, want Koo maakt een uitgebreid menu van Koreaanse lekkernijen voor hen klaar. Ondertussen vertelt hij een aantal anekdotes over hoe eten en reizen, en dan vooral het verlaten van je thuisland om elders een nieuw leven te beginnen, aan elkaar verbonden zijn. Opvallend hoe droog de vorm is die hij kiest om dit potentieel uiterst zintuiglijk verhaal te delen met het publiek.

Wunderbaum speelt live (online gaat het mis) – Wunderbaum

De kunst van het ruziemaken

‘Wunderbaum vindt het hoog tijd om een voorstelling te maken over schermtijd’, zo luidt de eerste zin van het programmaboekje over Wunderbaum speelt live (online gaat het mis), een samenwerking tussen het Rotterdamse gezelschap, theaterstudenten en schrijfster Annelies Verbeke. Nadat een WhatsApp-gesprek over pestgedrag op school ontspoort, komen de betrokken ouders en hun kinderen samen om de situatie te bespreken. Maar ook live loopt dat niet van een leien dakje.

Our Century So Far — SKaGeN & De Studio

Op pad met een onbetrouwbare gids

In Our Century So Far vuurt Mathijs F Scheepers een overweldigende hoeveelheid beelden op het publiek af. Als tussen de fragmenten een rode draad te ontwaren valt, dan is het de spanning tussen authenticiteit versus maakbaarheid, real versus (deep) fake. Scheepers loodst ons als een soort talkshowhost doorheen deze visuele tsunami. Onderweg stelt hij vragen over geweld, over de verifieerbaarheid van informatie, AI en menselijke connectie. Maar daarvoor gebruikt hij zo veel woorden van anderen dat zijn eigen standpunt behoorlijk diffuus wordt.

Tussen waken en slapen

Kunstmatige intelligentie dringt zich onmiskenbaar op als iets waartoe we ons actief moeten verhouden. Hoe ga je als kunstenaar om met technologie die in staat is tekst en beeld te creëren? Luidt de opkomst van AI het einde van artistiek werk in, of biedt ze net mogelijkheden om ongrijpbare gedachten te vatten? Simon Baetens vertelt hoe er vandaag ook iets magisch zit in ons gebruik van digitale tools, en hoe die magie zijn artistieke praktijk beïnvloedt.

ANGELA (a strange loop) – Susanne Kennedy & Markus Selg

‘Ik ben gewoon aan het sterven’

Met ANGELA (a strange loop) strijkt de Duitse theatermaakster Susanne Kennedy eindelijk neer in Brussel. Een jonge vrouw lijdt aan een mysterieuze ziekte en ziet daarin een verdienmodel dankzij sociale media. De ver doorgedreven digitalisering van het theater van Kennedy is zowel belangwekkend als vervelend. Kan je het over een gebrek aan diepgang hebben zonder zelf in oppervlakkigheid te vervallen?

The NarcoSexuals – Dries Verhoeven

Opzwepende eenzaamheid

Kijken en bekeken worden, dat zijn de basisingrediënten van ‘The NarcoSexuals’ van de Nederlandse kunstenaar Dries Verhoeven. Op een industrieterrein in Anderlecht staat een kijkdoos, de habitat van homoseksuele mannen die aan chemseks doen – seks onder invloed van (hard) drugs. Die beschrijving is echter veel te provocerend – een reductie voor de fijngevoeligheid waarmee Verhoeven verlangen en eenzaamheid met elkaar verweeft tot een beklijvend kunstwerk.

tegengif

in het schermerduister van de coulissen

Voor de live lancering van Etcetera #171 schreef Simon Baetens deze korte tekst over hoe performers het vlak voor en net na van een voorstelling ervaren.

Instead of Doing Nothing – Dries Gijsels & Nona Buhrs

Is iets doen altijd beter dan niets?

Twee theatermakers hebben het gevoel dat ze iets moeten doen, maar komen er niet uit wat dat dan moet zijn. In ‘Instead of Doing Nothing’ maken Dries Gijsels en Nona Buhrs het repetitieproces tot voorstelling. Ze struikelen daarbij niet alleen over zichzelf, maar ook over de veelheid aan artistieke mogelijkheden en de druk om te presteren. Onder alle scènes sluimert een gevoel van tristesse en besluiteloosheid: ze lijken rond te dobberen in hun eigen creatieproces. Hoe herkenbaar hun twijfels ook zijn, Gijsels en Buhrs komen maar moeizaam uit de impasse die ze thematiseren. Vallen vorm en inhoud volledig samen, of is er meer aan de hand?

1984 – hetpaleis & De Nwe Tijd/Freek Vielen

I always feel like, somebody’s watching me

In 1948 schreef Brits auteur George Orwell ‘1984’, een dystopisch boek dat bedoeld was als een waarschuwing tegen totalitaire regimes, maar vandaag eerder leest als een profetie. Theatermaker Freek Vielen vertaalt deze iconische roman naar het podium en maakt het verhaal inzichtelijk voor jongeren. ‘1984’ levert knap theater op, al maken de toevoegingen die het verhaal naar 2023 moeten transponeren het geheel nogal diffuus.

FEED ME PLEASE – BRONKS/Theater Antigone

Oeverloze stroom aan visuele informatie

Drie personages die om ter hardst hun best doen om likes, volgers en views binnen te halen: zo zou je de voorstelling ‘Feed Me Please (Love, Hate & Everything In Between)’ in één zin kunnen samenvatten. Wat volgt is een wervelwind aan scènes die jongeren de gevaren van sociale media willen doen inzien. Dat klinkt droger dan het is, want deze waarschuwing verpakt als luchtige show is uiterst vermakelijk. Slaagt ‘Feed Me Please’ erin om entertainment slim in te zetten, of valt de voorstelling zelf in de valkuil die ze wil aankaarten?

La Mouette – Cyril Teste/Collectif MxM

Een oneerlijke strijd tussen theater en film

‘De Meeuw’ van Russisch auteur Anton Tsjechov dateert uit 1896, maar wordt ook vandaag nog regelmatig opgevoerd. In 2020 maakte de Franse regisseur Cyril Teste met zijn collectief MxM een grootse, ‘hedendaagse’ versie waarin film en theater naar elkaar toe bewegen. De voorstelling is nu ook in België te zien. Ruim twee uur lang werd het publiek van Théâtre National Wallonie-Bruxelles getrakteerd op een scenografisch experiment met een snedige nieuwe versie van de oorspronkelijke tekst als drijfveer.

Laten we het de volgende keer wel proberen!

Een oproep aan jonge theatergezelschappen om bij de volgende ronde structurele werkingsmiddelen aan te vragen

Er was opvallend weinig te horen en te lezen over het magere aandeel van jonge theatermakers en gezelschappen die een dossier indienden in het segment van de structureel gesubsidieerde organisaties. Waar komt die weigerachtigheid om structurele middelen aan te vragen vandaan? Louis Janssens en Simon Baetens roepen hun generatiegenoten op om het de volgende keer wel te proberen.

Glitches, memes and playbackshows

Performance in the post-internet era

Drag is gaining popularity and visibility at a rapid pace. With the body as a canvas and the internet as its inspiration, an exciting playground emerges for the drag artist. Simon Baetens zooms in on this whimsical art form.

Yasmine Yahiatene – La Fracture

een portret van breuklijnen

In de multimediale performance La Fracture probeert beeldend kunstenaar Yasmine Yahiatene de herinneringen aan haar vader bijeen te houden. Aan de hand van homevideo’s reconstrueert ze zijn verhaal, in een poging meer over zichzelf te weten te komen. Yahiatene weet de valkuilen van het emo-dagboektheater te omzeilen en komt uit bij een eerlijke en gelaagde solovoorstelling die ze eigenlijk niet alleen speelt.

Glitches, memes en playbackshows

Performance in het post-internettijdperk

Drag wint in een duizelingwekkend tempo aan zichtbaarheid en populariteit. Met het lichaam als canvas en het internet als inspiratie ontstaat er een spannend speelveld voor de dragartiest. Simon Baetens zoomt in op deze grillige kunstvorm.

Cuqui Jerez – Magical and Elastic

Naar de nulgraad van communicatie

Een abstract totaalspektakel waar geen einde aan lijkt te komen, zo kan ik Magical and Elastic van Cuqui Jerez het beste samenvatten. Ruim twee uur en een half dompelt Jerez ons onder in haar felgekleurde wereld waar pluimpjes en pingpongballen uit de lucht vallen en de muziek klinkt als een langgerekte intro van een nummer dat nooit echt begint. Het is een radicaal, zelfs provocatief theatraal voorstel dat de helft van de aanwezige toeschouwers gaandeweg de zaal uit jaagt. Wat hebben de zittenblijvers aan deze vervreemdende combinatie van te veel en te weinig?

Trouble – Gus Van Sant/BoCA

Ambitieuze musical blijkt lege doos

Met de musical Trouble maakt Amerikaans filmregisseur Gus Van Sant (bekend van o.a. My Own Private Idaho en Milk) zijn debuut als theatermaker. Op vraag van de BoCA Biennale in Lissabon haalde hij een nooit uitgevoerd filmscript over het leven van popart-icoon Andy Warhol vanonder het stof en maakte er een voorstelling van. Op papier klinkt het als een recipe for success: een bekende en gevierde naam die de regie in handen heeft, een spraakmakend onderwerp en een grote cast. Helaas levert het weinig interessant theater op.

Songs op scène: tussen kitsch en complex

Op zoek naar krachtige hybrides tussen theater en popmuziek

Een aantal podiumkunstenaars gebruiken popsongs als bouwstenen van hun voorstellingen. Helpen de schriftuur van lyrics en de dramaturgie van het concert om maatschappelijke problematieken behapbaar te maken?

Let me tell you something you already know – Merel Severs

Etcetera @ TAZ #7: het persoonlijke als objet trouvé

Op een strook niemandsland tussen de spoorweg en een rijstrook voor auto’s en bussen brengt de Nederlandse Merel Severs haar solo performance Let Me Tell You Something You Already Know. De soundscape is inherent aan de locatie: naast het verkeer zijn ook de meeuwen, zoals overal in Oostende, in grote getale aanwezig en ook wind en regen eisen hun plek op.

Podcast De Werkplek – Aflevering 1 Myriam Van Imschoot

Deze zomer gaan onze redacteurs op bezoek bij een kunstenaar. En jij luistert mee! Samen met podcaster Luc de Groen maakt Etcetera de podcastreeks De Werkplek. Uit nieuwsgierigheid naar de plek waar makers werken en op ideeën broeden, bezoeken we een atelier, een thuis, een ruimte die inspireert.

‘Het platteland is een enorm interessante omgeving om mee aan de slag te gaan’

De bezielers van Veldwerk over artistiek onderzoek in de niet-stedelijke ruimte

Wat betekent het om als kunstenaar de stedelijke context te verlaten en werk te maken in en over dorpen, bossen en snelwegen waar je niet vaak bij stilstaat? Hoe faciliteer je een proces van lange duur? En hoe kijken stedelingen naar ‘het platteland’ en omgekeerd? In het artistieke onderzoeksplatform Veldwerk van Kunstenplatform PLAN B kregen acht kunstenaars en collectieven een jaar lang de tijd en ruimte om hun praktijk te verdiepen in een lokale context. Simon Baetens ging in gesprek met organisatoren Leontien Allemeersch, Vincent Focquet en Ewoud Vermote.

Proficiat: U bent net als alle anderen!

Het Gentse gezelschap Ontroerend Goed waagt zich aan online theater.

Met T.M. richt Ontroerend Goed een geheim genootschap op waar je als toeschouwer lid van kan worden. Maar je moet er wel iets voor doen: via een heus intake-gesprek krijg je te horen of je al dan niet een goed mens bent. Voor de ploeg rond regisseur Alexander Devriendt, die op het gebied van interactief theater met T.M. niet aan zijn proefstuk toe is, lijkt dit digitale concept een logische stap. Maar waar kom je als toeschouwer van T.M. eigenlijk in terecht? Slaagt Ontroerend Goed erin iets te vertellen over de staat van de mens of reproduceren ze vooral de dingen waar we ons pijnlijk bewust van zijn?

You tube me and I tube you

Hoe YouTube authenticiteit inzet als ultieme marketingstrategie

YouTube is big business. Met hun video’s scheppen influencers zoals Shane Dawson en Jeffree Star grof geld. Steeds zie je hetzelfde ‘theatrale’ procedé opduiken: hoe authentieker hun persona, hoe groter de kans dat hun sluikreclame werkt. Simon Baetens analyseert de performatieve strategieën van de hedendaagse vlogger. ‘Ik ben, dus ik verkoop.’

hi baubo, – Hannah De Meyer & Toneelhuis

Over ons verlangen naar leesbaarheid

Met hi baubo, zet theatermaker en performer Hannah De Meyer haar onderzoek naar tekst en fysicaliteit verder. Net zoals in haar vorige twee voorstellingen, Levitations (2017) en New Skin (2018), doet ze dat in het Engels, met teksten die meanderen en filmische beelden oproepen. Voor het eerst binnen haar parcours in het P.U.L.S-project van Toneelhuis maakt ze een voorstelling voor de grote zaal. Vergezeld van medeperformer Adina Macpherson en een schare kunstenaars en denkers die bijdragen leverden, creëert De Meyer andermaal een verstilde, dystopische theaterervaring waarin ze deze keer droomt over een wereld zonder hiërarchie, met de mythische figuur Baubo als uitgangspunt. Wat gebeurt er wanneer dit soort complexe werk de focus van de kleine zaal verlaat? En hoe maak je een vertaling van theorie naar theater?

Angels in America – Olympique Dramatique

Is er in Vlaanderen een hernieuwde interesse voor (diep)tragische psychologische drama’s? De revival van Who’s Afraid of Virginia Woolf?, geschreven door Edward Albee, doet zoiets enigszins vermoeden. Idem dito wat betreft de keuze van de Roovers voor een bewerking van Tsjechovs Ivanov. Met zijn bewerking van Angels in America, een stuk uit 1992 van de Amerikaanse auteur Tony Kushner, lijkt ook het Antwerpse gezelschap Olympique Dramatique zich te wagen aan een voorstelling die zich ontvouwt als een rollercoaster van intermenselijk bedrog, doordrongen van leed en leedvermaak. Bovendien is Angels in America een belangrijke tekst in de geschiedenis van het queer theater. Wat gebeurt er wanneer Toneelhuis en Olympique Dramatique dit stuk aansnijden?

Landscape Orchestra – Globe Aroma / Niko Hafkenscheid, Pablo Castilla & Hedvig Biong

Landscape Orchestra verbeeldt herinneringen aan onderweg zijn. De voorstelling zet een breed scala aan theatrale tekens in: er is geprojecteerde tekst, gezongen woord, een libretto waarin je de vertaling kan volgen en zes performers die in een onvoorspelbare va-et-vient live muziek spelen. Landscape Orchestra speelt met verwachtingen en verveling, met het zoeken naar harmonie en het durven delen van dissonantie. Al deze elementen vallen zelden samen, maar daar lijkt dit theatraal concert net over te gaan.

Oorlog & Vrede – Kim Karssen en Florian Myjer/Frascati Producties

Klassespelers wagen zich aan Tolstoj

‘Misschien is dit het!’ Het is een terugkerend motief in Oorlog & Vrede. Kim Karssen en Florian Myjer, die in 2017 samen afstudeerden aan de toneelacademie Maastricht met het goed onthaalde Bloomsbury, wagen zich deze keer aan Tolstojs meesterwerk uit 1869. In net geen anderhalf uur vermengen ze verhaallijnen en thema’s uit het boek met anekdotes uit hun eigen leven en stellen ze meermaals de vraag ‘Wat is een goed leven?’. Tot een sluitend antwoord komen ze niet, maar we mogen wel hun gedachtesprongen volgen, hoe onbestemd en meerduidig soms ook.

Knaus – Alexia Leysen

Een bewogen evenwichtsoefening

Met Knaus wil theatermaakster Alexia Leysen het werk van de Noorse auteur Karl Ove Knausgård naar de scène vertalen. Ze schreef een tekst aan de hand van fragmenten uit zijn meer dan 3.500 pagina’s tellende, hyper-persoonlijke autobiografische reeks Min Kamp (Mijn Strijd).

Life, Death & Tell-Lie-Vision

Collectiviteit, entertainment en politiek volgens K.A.K.

Met Life, Death & Television brengt het Brusselse collectief K.A.K., hoofdzakelijk bestaand uit afgestudeerde spelers en makers van het RITCS, een avondvullend overzicht van de televisiecultuur waarmee generaties westerse kinderen zijn opgegroeid.

Jong werk op TAZ#2018: Maja Westerveld en Florian Myjer

Florian Myjer en Maja Westerveld hebben op het eerste gezicht veel gemeen. Beide jonge makers staan immers op Theater Aan Zee met een solovoorstelling over hun zoektocht naar hun identiteit als maker, als speler en als mens. Maar ondanks die overeenkomsten, getuigen ‘Oliver’ en ‘Drek’ vooral van een zeer eigen esthetiek en dramaturgie.