Hoed af voor de collega’s van rekto:verso. Hun thema­ nummer over dekolonisering is een historisch nummer. Het tijdschrift herdoopte zich voor één keer tot ‘Verso’ en vertrok voor zijn redactie vanuit tot voor kort dood­ gezwegen niet­-witte stemmen.

Na het verschijnen roerde ook de ‘Rekto’ zich, niet zelden emotioneel geraakt. Er kwam kritiek op de kritiek, op de militante en activistische toon ervan, die geen dialoog zou toelaten. Denk bijvoorbeeld aan de reactie van Monty­ directeur Denis Van Laeken op Anissa Boujdani’s brief op de site van rekto:verso of het stof dat opwaaide door de opinies van Tunde Adefioye. Schrijver en dramaturg Erwin Jans hield in een stuk op dewereldmorgen.be een pleidooi voor een inclusief, superdivers discours dat meer analyse en nuance zou toelaten.

Dat het debat in andere termen wordt gevoerd, is voor velen even wennen. Het is duidelijk dat dit onder meer om machtsposities gaat: wie maakt, recenseert, programmeert, subsidieert, doceert? De som van al die mensen en hun referentiekaders bepaalt hoe het podiumveld eruitziet. Simple comme bonjour. Dat er iets schort aan de represen­tativiteit ervan ten opzichte van een sterk verkleurde maatschappij, daar is iedereen het volmondig over eens. Dat er nu consequent wordt ingebroken op witte structuren, valt sommigen dan weer een stuk moeilijker.

Theatermaker en dramaturg Anoek Nuyens uitte op haar beurt kritiek op de kunstkritiek in een opiniërende brief op de site van rekto:verso, gericht aan ‘de theater­ criticus van vandaag’. Die zou zich net te veel inlaten met ethische en ideologische kritiek op voorstellingen. Hij / zij zou te veel een opiniemaker zijn geworden, die de lezer geen ruimte meer biedt om zelf na te denken en het artis­tieke werk uit het oog verliest.

Binnen deze (witte) redactie woedt het debat rond dekolonisering, intersectionaliteit en de toekomst van de podiumkritiek. Hoe een rijker vocabularium ontwikkelen om over de podiumkunsten te spreken? Samen met rekto:verso, Kif Kif en wipcoop organiseert Etcetera tijdens het komende Theaterfestival een uitgebreide discoursanalyse, waarbij tientallen recensies uit het voorbije seizoen onder de loep worden genomen. Welk werk krijgt (geen) aandacht? Wat zijn de blinde vlekken? Welke kwaliteitscriteria gelden en voor wie? Kunnen we spreken van een ‘witte podiumkri­tiek’? De resultaten van dat graafwerk – een stap in het zelfonderzoek en de transitie naar een kritischere en meervoudigere podiumkritiek – zult u daarna online of op papier kunnen nalezen.