Het samenzijn in een geconstrueerd landschap dat tijd en ruimte laat voor verbeelding: dat lijkt het enige wat een vriendschap nodig heeft. Vrienden hoeven elkaar niets concreets te schenken: het gaat om het samen zijn en het samen doen. In steal you for a moment bouwen Francisco Camacho en Meg Stuart op creatieve wijze niet alleen aan een artistieke speelruimte, maar ook aan hun vriendschap. Dat wordt zichtbaar wanneer ze tegenover elkaar staan en elkaar letterlijk met hun handen lucht toereiken, die ze herhaaldelijk, met een zucht van inspanning, op de grond laten vallen.

Binnen Gaëtan Rusquets indrukwekkende scenografie, geïnspireerd op de Nuraghi-ruïnes in Sardinië en opgebouwd uit houten objecten, zand, strakke lijnen en geometrische figuren in verschillende schalen, zijn het toch Stuarts en Camachos performatieve kwaliteiten die het meest weten te boeien en de ruimte doen leven. In een aaneenschakeling van gestructureerde improvisaties tonen ze een opmerkelijke gevoeligheid voor elkaars lichamelijke en emotionele staat.

“In een aaneenschakeling van gestructureerde improvisaties tonen Stuart en Camacho een opmerkelijke gevoeligheid voor elkaars lichamelijke en emotionele staat.”

In een van de eerste scènes nemen de twee statische poses aan en laten zich, elk op een ander moment, op de grond vallen om vervolgens dezelfde houding opnieuw aan te nemen. In de herhaling van deze sequentie sluimert een onrust. Wanneer hun lichamen ogenschijnlijk ongecontroleerd neerkomen, lijken ze zich tegelijk te verzetten tegen de zwaartekracht: een been raakt nét niet de grond, een arm blijft zweven. De distorted en gefragmenteerde bewegingen, kenmerkend voor Stuarts werk, creëren een gevoel van vervreemding. Terwijl Stuart haar lichaam langzaam terug in de statische pose brengt, heeft ze een verdwaalde blik, alsof haar lichaam beslist welke beweging volgt, en zij daar even door verrast is als wij.

Doorheen de voorstelling blijft deze expressiviteit aanwezig: uitgesproken gelaatsuitdrukkingen en een hoge mate van theatraliteit vormen een rode draad. In verschillende scènes schakelen de performers in hoog tempo tussen emoties, klanken en bewegingskwaliteiten. Die expressiviteit bepaalt ook hun onderlinge dynamiek, waarin voortdurend contrasten voelbaar zijn. Niet alleen de bewegingen verrassen mij als toeschouwer, ook in hun samenspel, dat het karakter van improvisatie lijkt te hebben, reageren Stuart en Camacho telkens verrassend op elkaars onvoorspelbare handelingen.

Camacho kijkt vragend, bijna geschrokken, het publiek aan, terwijl Stuart naast hem vol emotie met gebaren spreekt. Wanneer hij zijn armen naar voren strekt, alsof hij een omhelzing wil geven, reageert zij bruusk: ze botst tegen hem aan zonder zich over te geven aan zijn uitnodiging. Even later keert het beeld om en zakt Stuarts lichaam ineen tegen Camacho als steunpilaar, een teder moment van vasthouden. Vervolgens biedt Camacho haar een klein houten piramide-object aan, Stuart aarzelt, niet goed wetend hoe ze op dit gebaar zal reageren. Hun handelingen balanceren zo tussen uitnodiging en afweer, meegaan en weerstand, voorspelbaarheid en verrassing. Ondanks die frictie behouden ze vaak een gladgestreken gezicht, wat hun speelse interacties een vreemd, haast komisch karakter geeft.

“Een voorstelling die niets verklaart, alleen toont.”

In dat samenspel speelt de scenografie een cruciale rol in hoe de performers zich verhouden tot elkaar en tot de ruimte. De houten objecten worden uitgebreid verkend: van muren en daken die Camacho beschutting bieden, tot stukken die zich als kleding om zijn armen en benen vormen. Het hout valt van zijn lichaam als een zandsculptuur die langzaam afbrokkelt. Terwijl objecten uit elkaar vallen, worden ze telkens weer bijeengehouden: knijpers fixeren twee platen, een lint houdt een constructie op zijn plaats.

Halverwege de voorstelling ondergaat de zaal een ingrijpende transformatie. Nadat Frank Laubenheimers lichtontwerp geometrische zones in warme en koude tonen afbakent, dooft het licht. Gaëtan Rusquet neemt het over en creëert een dynamisch spel van laserlicht: groene lijnen glijden over muren, objecten en lichamen, als contouren die de ruimte aftasten. Het roept de sfeer op van een museumbeveiligingssysteem dat de performers lijkt te betrappen op hun aanwezigheid. Terwijl Camacho en Stuart stilstaan, draaien de lijnen rusteloos rond, tot de blik van de toeschouwer wat duizelig wordt.

Aan het einde liggen Camacho en Stuart naast elkaar, ze rusten even uit van het voorbije anderhalf uur. Wat volgt, is een gesprek tussen vrienden over werk, relaties en familie. Dit intieme maar ook ludieke gesprek lijkt een antwoord te bieden op de vraag uit de programmatekst: “What remains?”. Wat overblijft is vriendschap en de zin voor samenspel. In een wereld die voortdurend verandert, opbouwt en afbreekt, en waarin nog weinig logica te vinden is, krijgt steal you for a moment ook een actuele lading. Toch herinnert Stuart ons eraan dat niet alles altijd een verhaal of onderliggende betekenis hoeft te hebben. Wanneer Camacho zegt dat hij ooit een fictieboek wil schrijven, antwoordt ze met haar laatste woorden: “Stories where nothing happens at all, but it’s really beautiful.” Een voorstelling die niets verklaart, alleen toont. Precies daarin schuilt de schoonheid van steal you for a moment.

© Dajana Lothert

© Laura Fanerti

© Dajana Lothert