#166
01.12.2021
—
14.03.2022
Dat belerend theater enorm irriteert, is al (tenminste) sinds de jaren 1980 gemeenzaam bekend. Maar theater dat alleen maar vragen stelt, verwarring zaait en om de zaken heen draait, is net zo lui en laf. Is het misschien in de spanning tussen kennis en kunst, tussen ethiek en esthetiek, tussen mededeling en ironische afstand, in de (innerlijke) tweestrijd, dat échte waarheid ontstaat?
‘Hoe blijf je je praktijk voeden als kunstenaar? Wanneer verwierf je nieuwe inzichten en sloeg je een andere richting in?’ Die vragen legden we voor aan vier podiumkunstenaars. Sara De Roo, Mokhallad Rasem, Tom Struyf en Jonathan Burrows beantwoordden ze elk vanuit een heel eigen perspectief. Hun bijdrages getuigen er vooral van hoe leerrijk omwegen kunnen zijn.
De aan NTGent verbonden onderzoeker en theatermaker Lara Staal deed het afgelopen jaar mensen raar opkijken toen hen ter ore kwam dat ze de voorstelling DISSIDENT maakte met klasrebellen en schooluitvallers. Hier vertelt ze wat zij en haar mede(makers) voor ogen hadden en hoe de traditionele machtsbastionnen, zo overtuigd van hun eigen gelijk, het toch nog niet helemaal begrepen.
Leren kan op vele manieren. Net zoals in het onderwijs wordt gedebatteerd over niet-hiërarchische lesmethoden en zelfsturend leren, zoeken theatermakers naar manieren om de inhoud van het werk vanuit het publiek te laten ontstaan, of de toeschouwers/deelnemers ten minste mee aan het roer te laten. In het geval van Emke Idema, Building Conversation en Jonas Staal leidt dat tot omgevingen waarin de aanwezigen samen op zoek gaan naar alternatieve realiteiten, waarbij impliciet of expliciet op een hernieuwd politiek-maatschappelijk bewustzijn wordt ingezet.
Naomi Velissariou (Bilzen, 1984) is een Grieks-Belgische regisseur, schrijver, acteur en performancekunstenaar met een fascinatie voor de vloeibaarheid van de hedendaagse identiteit en de manier waarop deze wordt ingezet in de huidige beeldcultuur. Onlangs won ze de Theo d’Or, de Nederlandse prijs voor beste vrouwelijke hoofdrol, voor haar voorstelling Pain Against Fear.
Iedereen terug naar school? Zo lijkt het wel als je rondkijkt in de hedendaagse kunsten, waar de afgelopen jaren verschillende kunstenaars projecten opzetten die de vorm van een school aannamen. Volgens Silvia Bottiroli wijzen al deze initiatieven op een toenemende belangstelling voor de school als een model dat betekenisvolle ontmoetingen kan genereren. Bovendien dagen ze het formele kunstonderwijs uit om zichzelf opnieuw uit te vinden. Waar ligt de kracht van zulke initiatieven? En wat betekenen deze atypische praktijken en ervaringen voor het model van de school?
In juni 2022 eindigt het Project for Upcoming artists on the Large Stage, aka P.U.L.S.. Vijf jaar lang mochten vier jonge podiumkunstenaars onder de vleugels van het Antwerpse Toneelhuis leren wat de beperkingen en de mogelijkheden zijn van een grote bühne, maar ook: van een symbolisch geladen plek als de schouwburg. Lisaboa Houbrechts, Timeau De Keyser, Bosse Provoost en Hannah De Meyer gaan in gesprek met Evelyne Coussens over wat ze de afgelopen vijf jaar leerden – en níét leerden.
Naar aanleiding van het decembernummer over School Maken nodigen Etcetera en RITCS je uit om deel te nemen aan een gesprek (in het Engels) over betekenisvolle leerervaringen. Samen met jou, en onder andere makers Hans Bryssinck en Sarah Vanhee, buigen we ons over de vraag: wat, hoe en waar willen we leren?
Every month, Etcetera gazes into the soul of a performing artist. We choose artistic interest over human interest. This time, we are happy to give the word to Kelly Copper (1971). Together with Pavol Liska, she founded the collective Nature Theatre of Oklahoma in 2004. Using readymade material, found space, gifted properties, cosmic accident, extreme formal manipulation and plain hard work, Nature Theater of Oklahoma makes art to affect a shift in the perception of everyday reality that extends beyond the site of performance and into the world in which we live.
Every three years 1000 young dancers from all over the world audition for PARTS, the renowned school for contemporary dance in Brussels, directed by choreographer Anne Teresa De Keersmaeker. Every three years, only 40 are chosen to enter the Training Cycle. The documentary podcast Generation XIII drafts a portrait of the generation that has been studying at PARTS since September 2019, through the experiences and voices of five students. Through interviews and audio-diary entries, we follow Eleni from Greece, Marllon from Brazil, Zoé from France, Renátó from Hungary and Kia from New Zealand, all through their training.
On the occasion of our December issue on Making School, Etcetera and RITCS invite you to participate in a conversation (in Dutch and English) about meaningful learning experiences. Together with you, and amongst others creators Hans Bryssinck and Sarah Vanhee, we will explore the question: what, how and where do we want to learn?
Na Scènes de la vie conjugale en Après la répétition keert TG STAN, nu samen met de Roovers, terug naar het oeuvre van Ingmar Bergman. Deze keer baseren ze zich op het gelijknamige scenario en diens autobiografie Laterna Magica. Een faliekant aflopende driehoekverhouding is het beginpunt. Maar wat zich ontplooit is vooral een adembenemend acteerspel, dat terloops de grenzen tussen acteur en personage volledig doet vervagen.
Met Operette rondt collectief tibaldus zijn trilogie af rond de Poolse schrijver Witold Gombrowicz, voor regisseur Timeau De Keyser is het de afronding van zijn P.U.L.S.-traject bij het Antwerpse Toneelhuis. Het duurt even voor de voorstelling haar geheimen blootgeeft, maar aan het eind doet tibaldus’ werk Gombrowicz’ uitdaging alle eer aan. Die uitdaging bestaat erin dat we, al was het maar voor de duur van een korte entr’acte, manmoedig standhouden in een wereld zonder vaste vormen of identiteiten. En dat we de existentiële chaos die dat impliceert heel even in de ogen kijken.
Op dezelfde dag waarop ik lees over hoe een gletsjer van onbevattelijke omvang dreigt los te komen van het Antarctische ijs, en over een album met geluiden van bedreigde en bijna uitgestorven vogelsoorten dat de hitlijsten haalt in Australië, kom ik aan in Listen Here: This Cavern van Daniel Linehan en zijn gezelschap Hiatus. Listen Here: This Cavern is het tweede luik van een diptiek met als focus ‘deep listening’ als manier om onszelf als mensen meer af te stemmen op het ecologische geheel waar we deel van uitmaken.
Politiegeweld, femicide, rape-cultuur en precarisering, het zijn maar enkele van de thema’s die de revue passeren op Próximamente, het festival van de KVS dat als doel heeft Latijns-Amerikaanse podiumkunst met Vlaanderen en Brussel te delen. Het wil werk tonen dat grenzen overstijgt en de relevantie van de Latijnse-Amerikaanse blik op podiumkunsten aantoont. Een opzet mooi in zijn eenvoud, maar echt overtuigen doet het niet.
